Horizonscan Nationale Veiligheid 2019
Het Analistennetwerk Nationale Veiligheid (ANV) heeft in opdracht van de NCTV de Horizonscan Nationale Veiligheid 2019 gepubliceerd. De pilot Horizonscan uit 2018 heeft daarmee een vervolg gekregen als onderdeel van een nieuwe strategische cyclus in het kader van de Nederlandse nationale veiligheid. De Horizonscan geeft inzicht in de belangrijkste toekomstige ontwikkelingen voor de nationale veiligheid.
Megatrends blijven actueel
Er is breed gescand op internationaal-politieke, maatschappelijke, internationaal-economische, ecologische en technologische ontwikkelingen. Een vergelijking van de uitkomsten van de Horizonscan 2019 met die van 2018 laat zien dat veel geconstateerde megatrends actueel blijven. Op internationaal-politiek vlak kwamen bijvoorbeeld de voortdurende rivaliteit tussen grootmachten, de groeiende dominantie van China, en verscherpte handelsconflicten naar voren. Over het algemeen wordt in de analyse van de vijf autonome onderwerpen geconcludeerd dat de thema’s sterk met elkaar samenhangen.
Nieuw: Geïntegreerde thema’s
Nieuw in de Horizonscan van 2019 is daarom de opname van “Geïntegreerde thema’s”. Dit is toegevoegd nadat in de vorige Horizonscan werd opgemerkt dat veel van de geïdentificeerde dreigingen onderling verbonden zijn en zich vaak manifesteren in meer dan één autonome ontwikkeling. In dit verband zijn vier geïntegreerde thema’s naar voren komen: klimaatverandering, spanningen in de samenleving, botsende wereldbeelden van grootmachten en digitalisering van de samenleving. Deze benadering van “geïntegreerde thema’s” heeft als doel een verkokerde blik tegen te gaan op de ontwikkelingen die onze nationale veiligheid kunnen bedreigen.
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV)
Het ANV heeft deze scan gedaan in opdracht van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Binnen het ANV had Instituut Clingendael de leiding over dit project. De andere organisaties waren RIVM TNO, AIVD, Verwey-Jonker Instituut & SEO onderzoek. Clingendael was hiermee verantwoordelijk voor het ontwikkelen, doorvoeren en bewaken van de methode, alsmede de coördinatie van de expertsessies en het eindrapport.
Structured expert based horizonscanning methode
Voor deze scan is een structured expert based horizonscanning methode gebruikt. Daarin staat de kennis van de experts centraal, die wordt gecorrigeerd en gevalideerd door middel van peer review en een systematische scan van een grote hoeveelheid bronnen. Bij de uitvoering van de scan zijn ruim 340 publicaties geraadpleegd. Aan deze scan hebben een brede groep aan het ANV-gebonden instituten meegewerkt en zijn in totaal meer dan tachtig experts geraadpleegd.