Gedeeld belang bij circulaire migratie
Migratie is de belangrijkste bron van bevolkingsgroei in Nederland. De Nederlandse bevolking groeide door immigratie met ruim 67.000 mensen in 2020. De meesten van hen kwamen uit andere Europese landen. Door de pandemie is het aantal immigranten overigens fors minder dan in 2019. Maar ondanks corona zal bevolkingsgroei door immigratie weer toenemen, verwacht het CBS.
Uitdaging voor het nieuwe kabinet
Immigratie staat hoog op de agenda in de politiek, maar ook in de samenleving speelt het onderwerp. Migratiedruk op Europese buitengrenzen vanuit het Midden-Oosten en Afrika vinden Nederlanders de grootste bron van zorg voor de veiligheid van Europa, stelde Clingendael vast in een representatief opinieonderzoek afgelopen januari. Tegelijkertijd wordt er, als gevolg van de coronapandemie, rekening gehouden met een economische crisis in Afrika, met nieuwe grote aantallen illegale migranten als gevolg.
Om meer controle te krijgen over migratie heeft Nederland belang bij goede migratiesamenwerking met landen van herkomst en transit. Zij spelen een cruciale rol in het tegengaan van illegale migratie en bij terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers.
Circulaire migratie kan aan zo’n migratiepartnerschap bijdragen. Het concept: mensen verlaten voor een tijdelijke periode het land van herkomst, om in een ander land te gaan werken (of studeren) in sectoren waar arbeidstekorten zijn. Migranten verwerven inkomen en nieuwe kennis, die ze na een bepaalde periode weer mee terug naar het thuisland nemen. Zo blijft de herkomstlanden brain drain bespaard.
De komst van circulaire migranten kan werkgevers met vacatures in het ontvangende land uit de brand helpen. In sectoren met arbeidsmarkttekorten kunnen meerjarige relaties ontstaan tussen werkgever en migrant. De migrant komt dan elk jaar een periode bij die werkgever werken. Dat is ook in het belang van de migrant: een meerjarig perspectief op werk. Soms kan dit in de tussentijd worden gecombineerd met werkzaamheden voor de Nederlandse werkgever vanuit het herkomstland. Bijvoorbeeld met werken op afstand in de ICT-sector.
Clingendael-directeur Monika Sie:
“Nederland vraagt aan een land als Tunesië om illegale migratie tegen te houden. Dan helpt het wel als de Tunesische regering tegen haar bevolking kan zeggen dat het weliswaar meewerkt aan de Europese agenda van Fort Europa, maar in ruil daarvoor een poort voor legale migratie heeft gerealiseerd”.
Doordat het land van herkomst de uitvalsbasis blijft bij circulaire migratie biedt het voor Nederland ook een antwoord op zorgen over bevolkingsgroei en de gevolgen hiervan voor het Nederlandse woningentekort en het draagvermogen van de verzorgingsstaat.
Kansen voor de glastuinbouw en de ICT-sector
Tegen deze achtergrond deed Clingendael onderzoek naar de mogelijkheden voor circulaire migratie tussen Nederland en Ethiopië, Nigeria en Tunesië, in de glastuinbouw en ICT-sector. Sectoren waarin in Nederland, ondanks de gevolgen van de coronacrisis, arbeidstekorten zijn en die opkomend zijn in deze Afrikaanse landen. Dit rapport gaat over nut, mogelijkheden en moeilijkheden, en voorwaarden voor effectieve legale circulaire migratieprogramma’s vanuit derde landen in Afrika naar Nederland.
Lees rapport.
Bekijk de video explainer met Monika Sie Dhian Ho.
Wil jij graag op de hoogte blijven van evenementen en publicaties omtrent migratie? Meld je aan voor onze migratie e-maillijst
