EUforum vroeg Wim van de Camp, Europarlementariër voor het CDA en lid van de Europese Volkspartij, naar de rol van het Europees Parlement en de nationale parlementen in het versterken van democratische controle in Europa. Van de Camp denkt dat de Tweede Kamer haar agenda beter kan afstemmen met de procedures in de EU.
Kan versterkte democratische controle op nationaal niveau de legitimiteit van EU besluitvorming vergroten?
Ja, door een andere houding ten opzichte van de EU door nationale politici, kan de democratische legitimiteit in Nederland toenemen. De debatten in de Tweede Kamer zouden meer moeten worden afgestemd op onderwerpen en de tijdsplanning van de Commissie en het Europees Parlement. Zo kan er effectief invloed uitgeoefend worden. De Tweede Kamer kan ook eerder en meer proactief een standpunt bepalen.
De nationale politiek zou verder de verantwoordelijkheid moeten nemen om lagere overheden en het maatschappelijk middenveld in een vroeg stadium bij de Europese besluitvorming te betrekken. Wanneer er een groenboek van de Europese Commissie ligt, kan de Tweede Kamer al debatten initiëren om de burgers bij het onderwerp te betrekken.
Daarnaast moet de Europese Unie niet terug naar de tekentafel, maar naar de borreltafel. Wanneer burgers onderling meer over de Europese Unie praten, groeit de kennis en betrokkenheid bij de EU. Ook op scholen zal de Europese Unie uitgebreider behandeld moeten worden. De media worden vanzelf gedwongen om onderwerpen over de EU in een genuanceerder kader te brengen, wanneer burgers meer kennis hebben over de EU. Door een genuanceerde, realistische en heldere berichtgeving zullen burgers vervolgens steeds meer in staat zijn om goed geïnformeerd tot een oordeel te komen.
Wat zou op Europees niveau moeten veranderen om de democratische controle op EU besluitvorming te vergroten?
1. Het CDA wil een sterkere democratische controle in Europa. Het Europees Parlement zou daarom als enige rechtstreeks verkozen Europese instelling het recht moeten krijgen initiatieven voor wetgeving te nemen (recht van initiatief). Ook zouden Eurocommissarissen individueel tot verantwoording geroepen moeten worden en indien nodig weggestuurd moeten kunnen worden.
2. De Raadsvergaderingen vinden nu in alle beslotenheid plaats en vaak in de nachtelijke uren. Dat kan veel transparanter.
3. Het Europees Parlement zou het recht van amendement meer gestructureerd kunnen inzetten. Een Commissie voorstel amenderen met soms meer dan 1000 amendementen (en amendementen die elkaar soms tegen spreken) komt niet sterk over.
Lees meer over democratie in Europa op Europa Nu