Research

Conflict and Fragility

Op-ed

Na de Nederlandse politietrainingsmissie in Afghanistan

31 Oct 2013 - 13:21
Source: EUPOL Afghanistan Media

Het artikel ‘We leren ook van de Afghanen’ (Blauw, 28 september 2013) biedt een interessante en veelzijdige blik op de belangrijke rol van de Nederlandse politietrainers in Afghanistan. Zowel de uitdagingen als mogelijkheden voor effectieve training van de Afghaanse politie zijn duidelijk.

Ik heb zelf destijds in januari 2011 tijdens de hoorzitting over de politietrainingsmissie in de Tweede Kamer op het belang van de Nederlandse missie gewezen en vind het dan ook zeer betreurenswaardig dat deze in Kunduz vroegtijdig beëindigd is.

Wat minder duidelijk wordt in het artikel is de politieke context waarbinnen het trainen van de Afghaanse veiligheidstroepen plaatsvindt. De Afghaanse politie werkt idealiter voor een goed functionerende rechtsstaat en in een stabiel politiek systeem. Aan die randvoorwaarden is nog maar zeer beperkt voldaan, onder andere omdat er sinds 2001 nooit sprake is geweest van een solide politieke strategie in Afghanistan. De ondersteuning van het Afghaanse rechtssysteem (bijvoorbeeld het opleiden van rechters en advocaten) is in volle gang, maar het opleiden van Afghaanse politieagenten gaat nog steeds vele malen sneller dan het structureel verbeteren van de rechtsorde.

Niemand weet voorlopig hoe de verkiezingen de politieke stabiliteit en veiligheid in Afghanistan zullen beïnvloeden

Het is niet voor niets dat er veel kritiek is geweest (ook in de Tweede Kamer) op de Nederlandse politietrainingsmissie. Die kritiek was soms kort door de bocht, maar er werd terecht gewezen op de onzekerheid over de vraag wat er gebeurt met door Nederland getrainde en bewapende politieagenten als het centrale gezag in Afghanistan afbreekt en de instabiliteit verder toeneemt. Dit is geen kritiek op de Nederlandse politietrainers die onder zeer moeilijke omstandigheden een uitstekende prestatie leveren. Het is ook geen kritiek op de capaciteiten of het potentieel van de Afghaanse politierekruten. Het spreekt eerder van een gemeende bezorgdheid over de onzekere politieke toekomst van Afghanistan.

Volgend jaar vinden er presidentiële verkiezingen plaats in Afghanistan en zal de veiligheidstransitie voltooid worden. Niemand weet voorlopig hoe dit de politieke stabiliteit en veiligheid in het land zal beïnvloeden. Het trainen van de Afghaanse politie via Eupol moet doorgaan en ook een nieuwe NAVO-geleide trainingsmissie zal vanaf volgend jaar belangrijk zijn. Maar we moeten de politieke context niet uit het oog verliezen. Het opleiden van politieagenten heeft op de lange termijn alleen nut als dit vergezeld gaat van het bevorderen van stabiele en geloofwaardige politieke en juridische instellingen.