Source: Nelson Mandela / Wikimedia Commons
Zuid-Afrika en de wereld staan stil bij het overlijden van Nelson Mandela. Aan de ene kant overheerst het verdriet en gevoel van verlies, aan de andere kant de grote dankbaarheid voor zijn inspiratie, wijsheid en leiderschap. Hij stond symbool voor de strijd tegen apartheid en inspireerde over ter wereld mensen om in actie te komen tegen racisme en onderdrukking.
Eén van zijn opmerkelijkste eigenschappen was dat hij zich na meer dan een kwart eeuw gevangenschap opwierp als bruggenbouwer. In een tot op het bot verdeelde Zuid-Afrikaanse samenleving ontpopte hij zich als dé grote voorvechter van nationale verzoening en heling.
Maar er was ook een andere Mandela: de man die in de onderhandelingen met andere partijen scherp en doelgericht vasthield aan zijn ideaal van een nieuw en democratisch Zuid-Afrika. Zijn gezag en kundigheid als onderhandelaar toonde hij zowel tijdens als na zijn presidentschap niet alleen in Zuid-Afrika, maar bij conflictbemiddeling op het Afrikaanse continent.
Ontmoeting
In 1992 ontving ik op het instituut Clingendael het verzoek van Nelson Mandela om leden van het ANC op te leiden voor de toekomstige nieuwe diplomatieke dienst van Zuid-Afrika. Met steun van de Nederlandse regering is in de periode 1993-1994 de eerste generatie diplomaten van het nieuwe Zuid-Afrika in Den Haag opgeleid. Eén van de hoogtepunten tijdens deze trainingen was een ontmoeting met Nelson Mandela in februari 1994. Die ontmoeting maakte veel indruk op de groep en mijzelf. Het was een eer en voorrecht in zijn geest van verzoening een steentje te hebben mogen bijdragen aan het nieuwe Zuid-Afrika.