Hoe koude vriend Erdogan de VS, de NAVO en de Koerden in de problemen brengt, maar niet IS.
Een maand geleden zei de Turkse president Erdogan dat hij volledig achter de operatie tegen IS stond en de val van Kobane nooit zou toestaan. Er moest alleen nog iets geregeld worden met de Amerikanen. Die hadden hun oog laten vallen op de NAVO-luchtmachtbasis Incirlik, een half uur vliegen van het Syrische front en dus veel geschikter om vanaf te bombarderen dan Jordanië of vliegdekschepen in de Perzische Golf en Rode Zee.
Drie weken geleden bleek welke voorwaarden Turkije stelde: de VS moesten vooral ook het regime Assad bestrijden. Verder verlangde Ankara een veilige bufferzone langs de Turks-Syrische grens en een no-flyzone daarboven. De bufferzone zou een veilige plek zijn voor de tienduizenden Syrische vluchtelingen en daarmee Turkije van een enorm vluchtelingenprobleem verlossen. De kosten van de opvang konden dan ook internationaal worden gedragen. De no-flyzone zou de vluchtelingen beschermen tegen Assads luchtmacht en leek de belofte in te houden dat Turkse tanks dan onbedreigd de stad Kobane te hulp konden snellen. De Turken vonden dat eisenpakket redelijk omdat zij anders alle kastanjes uit het vuur moesten halen.
De geluiden uit Ankara werden zelfs onvriendelijk. De Amerikaanse belangen waren de Turkse niet, het is Washington dat er in Irak en Syrië een bende van heeft gemaakt
Maar de werkelijke reden is dat Turkije daarmee Amerika in een rechtstreekse confrontatie met Assad dwingt omdat een no-flyzone ook het platleggen van Assads luchtmacht en luchtverdediging zou betekenen. De VS sputterde hevig tegen. Er werd zware druk op ‘NAVO-partner’ Turkije uitgeoefend om over de brug te komen. Dat was een omineuze toevoeging, want het NAVO-lidmaatschap deed eigenlijk niet ter zake. De NAVO is een verdedigingsbondgenootschap. Zolang Turkije niet aangevallen wordt en ook niet zegt zich door IS bedreigd te voelen, hebben de solidariteitsverplichtingen geen werking.
Het was een dreigende toevoeging om Turkije eraan te herinneren dat er wel wat meer liefde van een bondgenoot wordt verwacht. Maar Erdogan was een koude vriend, de geluiden uit Ankara werden zelfs onvriendelijk. De Amerikaanse belangen waren de Turkse niet, het is Washington dat er in Irak en Syrië een bende van heeft gemaakt en de Turken zijn niet van plan om de Koerden te helpen aan een eigen staat, die zij na een succesvolle strijd tegen IS wellicht zullen opeisen. Met Assad, nu even géén mikpunt van de Amerikaanse interventie, als lachende derde.
Maandag deed Turkije een concessie door Iraakse Koerden wel doortocht te geven. De Turkse luchtmacht kwam ook in actie. Niet tegen IS of om Kobane te redden, maar tegen PKK-centra in eigen land! Dat was een vergelding voor woedende acties van de Turkse Koerden, die het Turkse nietsdoen verraad noemden en een bewijs dat Erdogan eigenlijk een supporter van IS was.
Variatie op ‘de vijand van mijn vijand is mijn vriend’ in dit geval: de bondgenoot (PKK) van een bondgenoot (Syrische Koerden) in de strijd tegen een vijand (IS) is de vijand van een bondgenoot (Turkije). En de NAVO is in last, want een bondgenoot die twee jaar geleden de bondgenoten om Patriotraketten vroeg, wil nu even geen bondgenoot zijn.
