Nederland is een van de aanjagers van defensiespecialisatie in Europa, maar heeft daar te weinig draagvlak voor gecreëerd, zeggen Clingendael-onderzoekers Dick Zandee en Adája Stoetman tegen de Vaste commissie voor Defensie van de Tweede Kamer. Het onderwerp is nog steeds door controverse omgeven, vooral in de defensiewereld.

Om de moderne defensie-uitdagingen het hoofd te bieden en om als Europa sterker voor de dag te komen tegenover andere wereldmachten, moet er volgens de onderzoekers veel beter worden samengewerkt. Als goed voorbeeld noemen zij de samenwerking tussen België en Nederland. Nederland is verantwoordelijk voor de opleiding, training en het onderhoud van fregatten, terwijl de Belgen die verantwoordelijkheid dragen voor mijnenjagers.  

Nederland zou die samenwerking met onze zuiderburen kunnen uitbreiden naar de lucht- en raketverdediging, zeggen de onderzoekers. De havens van Nederland (Rotterdam, Vlissingen) en België (Zeebrugge, Antwerpen) hebben een cruciale rol voor de binnenkomst en doorvoer van Amerikaanse versterkingen. De havens zijn kwetsbaar voor Russische raketsystemen en kruisvluchtwapens. Een werkverdeling met België zou Nederland moeten onderzoeken.

Een belangrijke voorwaarde voor goede defensiesamenwerking is dat landen in Europa hetzelfde materieel gaan aanschaffen en gebruiken. 

Nu er met de Russische invasie van Oekraine een nieuwe oorlog woedt op het Europese continent en Europese landen hun defensiebudgetten verhogen, is dit volgens Zandee en Stoetman hét moment om dat geld efficiënt te besteden en te praten over specialisatie.

Over het begrip 'specialisatie' is veel discussie binnen de defensiewereld. Specialisatie wordt door sommigen geassocieerd met bezuinigingen of het opgeven van soevereiniteit. De onderzoekers erkennen de risico's, maar zij vinden het nodig om een goede afweging te maken welke daarvan we willen aanvaarden. 'Blijkbaar vinden we het aanvaardbaar om afhankelijk te zijn van de Belgen voor de opleiding, training en het onderhoud van de mijnjagers. Je zult in de toekomst vaker naar dit soort formats moeten toewerken, waarbij het uiteindelijk een politieke keuze is of de gecreëerde afhankelijkheid aanvaardbaar is en minder zwaar weegt dat voordelen die het oplevert.'

Kijk de Kamerbriefing hier terug.