Dit is een publiek debat georganiseerd door het Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken (NGIZ), de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) en Instituut Clingendael. Klik hier voor meer informatie en registratie.

De democratische rechtstaat in Europa staat onder druk. Opkomend populisme en Euroscepsis laten zien dat delen van de bevolking het vertrouwen in eigen overheid en politiek hebben verloren en zich afkeren van Europese integratie. Er is sprake van een groeiende vervreemding van burgers ten opzichte van de instellingen waarop de democratie en de rechtsstaat zijn gestoeld. Veel mensen voelen zich niet langer vertegenwoordigd en beschermd door de eigen overheid en zoeken beschutting achter nationale grenzen en identiteit. Sommigen zijn zelfs bereid de democratische rechten en vrijheden van andersdenkenden ter discussie te stellen. In een aantal Europese landen (waaronder Hongarije, Polen, Rusland en Turkije) bevindt de democratische rechtsstaat zich al in de gevarenzone. De formele kenmerken van de democratie zoals verkiezingen, politieke partijen, parlement en rechtbanken bestaan daar wel, maar democratische vrijheden en mensenrechten worden ingeperkt of selectief toegekend. Vrijheid voor iedereen is in deze landen niet langer een gegeven.

Hoofdspreker in dit debat is Ernst Hirsch Ballin, voorzitter van de Commissie Mensenrechten van de AIV. Tevens gaan wetenschappers, historici, journalisten en auteurs met elkaar in gesprek over dit onderwerp. Vragen die hierbij aan de orde komen zijn onder andere:

• Waarom voelen veel burgers zich in Europa niet meer thuis bij de representatieve democratie? Hoe diep zit de maatschappelijke vervreemding?
• Hoe kan het draagvlak voor de democratische rechtstaat in Europa worden versterkt?
• Wat betekent dit voor samenwerking in Europees verband - de Europese Unie en Raad van Europa in het bijzonder; instellingen die gegrondvest zijn op de beginselen van democratie, rechtsstaat en mensenrechten.

Dit debat vindt plaats naar aanleiding van het recent uitgebrachte advies van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV).