Er doen wilde geruchten de ronde. Volgens de Britse krant The Sunday Times zou China het afgelopen weekeinde tijdens de bijeenkomst van de G20 een geheime toezegging hebben gedaan om honderden miljarden uit te trekken voor de eurozone. China zou infrastructurele projecten willen kopen van noodlijdende staten. Het zou ook geld willen steken in het opkopen van Europese staatsschulden, geld dat China vooral via het Internationaal Monetair Fonds, het IMF, ter beschikking zou willen stellen.
Maar China voelt zich niet verplicht aan de eurozone. Integendeel, in Chinese ogen hebben de landen van de eurozone er zo'n potje van gemaakt dat ook de Chinese welvaart en stabiliteit op den duur in het gedrang kunnen komen. Dat is voor China moeilijk te verteren. China heeft de afgelopen dertig jaar grote offers gebracht om tot de huidige, in vergelijking met Europa nog steeds beperkte, welvaart te komen. En nu zou China financiële risico's moeten nemen om met zijn zuurverdiende geld ons, Europese luiaards, een hand boven het hoofd te houden? Geen sprake van, zullen veel gewone Chinezen vinden.
Jin Liqun van het Chinese staatsfonds China Investment Corporation liet deze week in Parijs luid en duidelijk merken dat we van China geen liefdadigheid hoeven te verwachten. Sterker nog: hij vindt het schandalig dat de landen in de eurozone zich verlagen tot het bedelen om steun.
China wil dat we eerst intern orde op zaken stellen. Mochten we daar niet in slagen, dan kan China in de praktijk juist een destabiliserende rol spelen. Niet uit kwade wil, maar omdat Peking zich dan gedwongen ziet om toch maar eerst het eigenbelang veilig te stellen. Het zal daarnaast proberen om nieuwe risico's zo veel mogelijk te vermijden. Tekenend zijn de berichten dat een belangrijke Chinese bank in september gestopt zou zijn met de valutahandel met een aantal Europese banken, banken die kennelijk te instabiel werden geacht. Ook heeft China volgens analisten in de praktijk al veel meer veilige Duitse dan riskante Griekse, Spaanse, en Italiaanse staatsobligaties gekocht. China zal in een verdeeld Europa ook eerder op koopjesjacht gaan. Als zwakke eurolanden zich onvoldoende gesteund weten, dan zullen ze zich gedwongen voelen om waardevolle nationale infrastructuur onder de prijs aan China te verkopen.
We kunnen ons niet veroorloven dat de zwakke eurolanden steeds verder afglijden. We moeten hopen dat de Europese leiders er dit weekeinde tijdens de Eurotop in slagen om ook financieel tot een sterker, meer verenigd Europa te komen. Zo niet, dan hoeven we niet te verwachten dat China ons op het laatste moment nog voor de afgrond zal kunnen behoeden. Integendeel: dan dwingen we China bijna om ons nog een laatste zetje toe te geven. Onvergeeflijk, want China ziet net als wij het liefste een gezonde euro in een stabiele eurozone.
Als wij willen dat China bijspringt, dan moeten we zorgen dat het voor China aantrekkelijk wordt om dat te doen. Tegelijkertijd moeten we voorkomen dat China de verschillende landen binnen de eurozone op zo'n manier tegen elkaar uitspeelt dat het voor China wel, maar voor de eurozone uiteindelijk niet gunstig uitpakt.
China kan zich geen grote risico's veroorloven. Altijd ligt de dreiging van interne onvrede en instabiliteit op de loer, de Chinese bevolking zou het de overheid nooit vergeven als het de eigen economie in gevaar zou brengen om het in veler ogen decadente Europa uit de problemen te halen.
Peking zal, en dat is ook niet zo verwonderlijk, vooral handelen met een scherp oog op het eigenbelang. Dat eigenbelang is het uitbreiden van de Chinese invloed in het Internationaal Monetair Fonds en in andere internationale organisaties. Ook wil het graag erkend worden als markteconomie door de Europese Unie. Met die status wordt het veel moeilijker om China nog voor dumping veroordeeld te krijgen. We zullen dus echt onszelf moeten redden.
