Miljard korting op EU-afdracht is niet reëel
Nederland heeft inmiddels de nodige wrevel veroorzaakt in de Brusselse arena bijvoorbeeld rond het PVV-meldpunt, de onwrikbare positie op Schengen en het strenge begrotingsstandpunt dat we andere eurolanden opdringen. Eén gevolg is dat Rutte nu in het Catshuis zit te bezuinigen met weinig hoop op flexibiliteit van de Europese Commissie. Daarnaast onderhandelt de EU over nog een gevoelig onderwerp: geld. Dit jaar staat de Europese meerjarenbegroting voor 2014-2020 op de agenda. In het regeerakkoord van september 2010 wordt gestreefd naar een 'substantiële vermindering' van onze afdrachten.
In de voetsporen van Zalm heeft Rutte deze korting van ? 1 mrd reeds meegenomen in de bezuinigingen van vorig jaar. De huid is al verkocht, maar 'ons' miljard moet nog geschoten worden. Halen we de korting niet dan moeten de Catshuis-onderhandelingen rekening houden met een extra tegenvaller. Ondertussen tart de claim op 'ons' miljard de grenzen van wat andere landen redelijk vinden. Ook binnenslands creëert Nederland zo zijn eigen frustraties als de korting uiteindelijk niet lukt in 'Brussel'.
Als enige lidstaat volgt de regering een eigen rekenmethode in plaats van de Europese berekeningen, waardoor het lijkt alsof Nederland een nog grotere nettobetaler is. Sinds 1970 zien alle lidstaten de importheffingen op goederen van buiten de EU als inkomsten van de EU. Tot irritatie van de andere 26 lidstaten ziet Nederland deze importheffingen als betalingen aan Europa.
De Commissie biedt inmiddels al wel een netto korting van ? 500 mln. Het overgebleven geld onderhandel je er niet even bij. Een alternatieve manier om de netto afdrachten te verlagen is om de EU-begroting te proberen te verminderen. Hierin staat Nederland niet alleen, maar sluit aan bij de coalitie van 'de zuinige 9', met onder meer Duitsland, Frankrijk en Italië, die een verlaging van ? 100 mrd over de periode 2014-2020 wil. Als dit wordt binnengehaald, betekent dit voor Nederland een vermindering van ongeveer ? 700 mln in de jaarlijkse afdrachten.
Deze coalitie is echter zwak. Ook zal het EP zo'n verlaging niet waarderen. Een reductie van ? 100 mrd zal dus niet lukken, maar een zekere verlaging lijkt met deze medestanders haalbaar. Misschien kan Nederland zo toch ? 350 mln winnen. Samen met de ? 500 mln korting die door de Commissie is geboden, is dus misschien al ? 850 mln binnen, een mooi resultaat voor Buitenlandse Zaken.
Ondertussen blijft de regering hoog inzetten op het symbolische miljard. 'Succes' kan alleen ten koste van (alweer) irritaties bij onze partners. Als we nu redelijkheid tonen halen we misschien meer binnen. De symbolische eis van de korting van ? 1 mrd kan en moet dus van tafel. In het Catshuis moet dus nog zeker ? 150 mln extra bezuinigd worden.
