Research

Security and Defence

Op-ed

Trump heeft gelijk als hij Europeanen vraagt meer geld uit te geven aan defensie

16 Nov 2016 - 10:02
Bron: European Parliament / Flickr

Als je bedenkt dat Amerika niet minder dan 73 procent van de kosten van de NAVO draagt, is het niet meer dan logisch dat Nederland nu aan de beurt is om meer geld uit te geven aan Defensie.

Opmerkelijk is dat ondanks de isolationistische toonzetting (‘Amerika eerst’) van Donald Trumps toespraken, hij de krijgsmacht aanzienlijk wil versterken. De dag na zijn verkiezing schoten de aandelenkoersen van defensiefirma’s als Lockheed Martin en Northrop Grumman dan ook omhoog. Bij het ministerie van Defensie wil hij allereerst de jarenlange automatische korting op het defensiebudget beëindigen. Ingevolge een speciale wet wordt Defensie jaarlijks gekort. In totaal tot 2023 nog 450 miljard dollar. Dat is een automatische jaarlijkse korting.

Daarnaast wil Trump de uitgaven voor bijna ieder onderdeel van de krijgsmacht verhogen. Zo wil hij het aantal schepen bij de marine verhogen van het huidig beoogde aantal van 308 tot 350. De landmacht krijgt er 60.000 militairen bij, de mariniers 20.000. Bovendien zullen er extra gevechtsvliegtuigen bij de luchtmacht komen en de uitgaven voor raketverdediging zullen verhoogd worden. Dit laatste vooral met het oog op Iran en Noord-Korea.

Trump heeft over zijn toekomstig buitenlandbeleid gezegd dat hij tegenstander is van het ten val brengen van regimes. De Amerikanen kijken immers met gemengde gevoelens terug op hun militaire activiteiten in Afghanistan, Irak en Libië.

Trump zal diplomatie benadrukken, geen vernietiging. Niettemin is de vernietiging van de Islamitische Staat de eerste militaire prioriteit van Trump. Hij wil dat de militairen binnen dertig dagen na zijn intrek in het Witte Huis met een plan komen. Behalve militaire actie, zal de vernietiging van ISIS ook inspanningen omvatten op het gebied van cyber, financiën, ideologie en diplomatie. Trump beschouwt ISIS als een directe bedreiging voor de Verenigde Staten.

NAVO

Van de uitspraken van de toekomstige president over de NAVO is in Europa met grote zorg kennisgenomen. Hij noemt de NAVO immers niet meer van deze tijd. Trump vindt ook dat NAVO-bondgenoten van de Verenigde Staten nalaten om hun deel van de kosten te betalen. ‘Of ze betalen alsnog, inclusief de tekorten uit het verleden of ze moeten uit de alliantie. Als de NAVO daardoor uit elkaar valt, dan valt de NAVO maar uit elkaar’, liet Trump weten.

Terecht klaagt de toekomstige president dan ook, dat slechts vijf lidstaten voldoen aan de binnen de NAVO overeengekomen doelstelling om 2 procent van het bruto nationaal product (bnp) aan defensie te besteden. Bedenk bovendien dat de Verenigde Staten niet minder dan 73 procent van de NAVO-kosten voor hun rekening nemen.

Nederland besteedt momenteel slechts 1,14 procent van het bnp aan Defensie. Sinds het einde van de Koude Oorlog is dan ook sprake van een kaalslag bij Defensie. De minister van Defensie heeft zelfs verklaard dat onze krijgsmacht momenteel niet volledig in staat is de hoofdtaak van verdediging van het grondgebied uit te voeren. Gelukkig keert het tij. Er is jarenlang door de Amerikanen gewaarschuwd. Ik denk dat de nieuwe veiligheidssituatie en een pragmatische, nieuwe president de belangrijkste redenen zijn, dat het nu ernst wordt.

Door de veranderde veiligheidssituatie is bij de meeste politieke partijen eindelijk het besef ontstaan dat ons land meer geld aan Defensie moet besteden. Als rijk land past de rol van ‘free rider’ ons ook niet. Ik vraag me verder af of de Amerikanen hun belofte om de NAVO financieel te versterken en een brigade in Oost-Europa te stationeren nu gestand zullen doen. De geopolitieke situatie in Europa verschuift bovendien. Kijk onder andere naar de verkiezingen in Bulgarije en Moldavië, waar twee nieuwe presidenten zijn gekozen die beiden de banden met Rusland willen aanhalen.

Nucleaire wapens

Japan en Zuid-Korea noemt Trump daarnaast als landen waar vele Amerikaanse militairen zijn gestationeerd. Volgens hem moeten ook deze landen meer voor hun verdediging gaan betalen. Geheel in strijd met het beleid van non-proliferatie wijst hij echter ook op de eventuele mogelijkheid van nucleaire wapens voor deze beide landen.

Een belangrijke vraag is overigens hoe Trumps defensieplannen te verenigen zijn met zijn plannen om de belastingen te verlagen.