Research

Security and Defence

Op-ed

Obama’s opmaat naar Haagse nucleaire top

13 Sep 2013 - 13:17
Bron: karmel80

Op het eerste gezicht hebben de strenge ‘chemische’ woorden van Obama niets te maken met de grote ‘Nuclear Security Top’ die maart 2014 in Den Haag gehouden wordt. Die top gaat immers over de gevaren van nucleair terrorisme. Als senator heeft Obama een reis naar Rusland gemaakt en daar gezien hoe slordig verrijkt nucleair materiaal lag opgestapeld. Ramen van laboratoria stonden zelfs open. Voor terroristen met ook nog eens veel geld lijkt het een fluitje van een cent in te breken en het geliefde doel uit te voeren, namelijk op ongekend grote schaal dood en verderf zaaien.

Niet verwonderlijk dat Obama in 2010 als president hoogst persoonlijk in Washington een ‘Nuclear Security Summit organiseerde. Hier moest de hele wereld bij zijn om afspraken te maken teneinde industrieel nucleair materiaal beter te beveiligen. Wordt overigens ook bij radioactieve behandelingen in ziekenhuizen gebruikt. Dit materiaal ligt op militaire terreinen vaak veel beter opgeslagen dan bij bijvoorbeeld ziekenhuislaboratoria.

Het uitbannen van nucleaire smokkelwaar (nucleaire koffertjes!) is ons aller opdracht. Maar ik geloof ook dat wij gewone stervelingen een ingebouwd mentaal afweermechanisme hebben om niet aan het hele erge te hoeven denken. In concreto: in onze gezellige huiskamers zitten we niet te wachten op waarschuwingen dat ieder moment een aanval kan plaats vinden waardoor vele duizenden mensen worden gedood.

Een ‘serious guy’ als Obama ligt al wakker van sowieso het bestaan van massavernietiging wapens of ze nu biologsich, chemisch of nucleair zijn. Onze vroegere stadsgenoot en nu Amerikaan, Ivo Daalder, schreef ooit in ‘Foreign Affairs’ een belangwekkend artikel onder de titel ‘The Logic of Zero’. Volgens Daalder zou puur rationeel gedacht de enige oplossing ter voorkoming van de totale vernietiging van de aarde de reductie tot nul van alle massavernietigingswapens moeten zijn. Obama was onder de indruk. Daalder werd een van zijn belangrijkste veiligheidsadviseurs en uiteindelijk ook Amerikaans ambassadeur bij de NAVO.

Nu zijn Obama en Daalder niet op hun achterhoofd gevallen. In de onderhandelingen met de Russen is afgesproken dat duizenden kernwapens worden ontmanteld, al blijven er nog duizenden over. Een tussenstap! Maar nul is het uiteindelijke doel waarnaar wij streven. Al halen we dat nooit, dat is de morele- en veiligheidsplicht van iedere verantwoordelijke politicus, aldus in feite Obama.

Positieve resultaten zijn absoluut haalbaar. De alhier gevestigde ‘Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons’ is de meest succesvolle organisatie op het terrein van wapenreductie. 35% van de hoeveelheid chemische wapens is inmiddels ontmanteld.

Obama is de ‘reluctant warrior’. Hij wil in 2016 het Witte Huis verlaten als president die de wereld veiliger maakte door beëindiging van oorlogen in Afghanistan en Irak. Maar zijn veiligheidsstrategie gebiedt ook dat als een dicatator of terrorist massavernietigingswapens gebruikt hij als ‘pragmatische moralist’ ingrijpt en een rode lijn trekt.

Velen hebben zich verbaasd over de hardnekkigheid van Obama’s militaire dreigementen. Maar dat heeft dus alles te maken met de allerhoogste prioriteit die Obama aan de problematiek toekent.

Als Assad echt toestemt met de ondertekening van de chemische wapens conventie betekent dat meteen ook de vernietiging ervan en deelname aan OPCW. Er gloort hoop aan de diplomatieke horizon. De hele wereld lijkt de mogelijke doorbraak te omarmen. Maar Obama zal vasthoudend blijven bij de preciese, daadwerkelijke uitvoering van een eventuele overeenkomst. Dat is de harde kant van de Obama doctrine. Daar veranderen de diplomatieke ontwikkelingen van de afgelopen dagen niets aan.