Voorkomen dat het geweld zich van Syrië naar Europa verspreidt?

Daar is meer voor nodig dan bombarderen

Antiterrorismebeleid moet zich focussen op verbinding tussen verschillende groepen binnen de samenleving

Frankrijk is wederom op afschuwelijke manier geraakt door terroristen. Het zijn schokkende beelden. De dramatiek is van ongelooflijke omvang. Mensen zijn feestend geraakt door een niets ontziend monster. De reactie van Hollande is in lijn met eerdere uitspraken van de Franse overheid. Er zal meer gebombardeerd worden. Die reactie is net zo begrijpelijk als inadequaat. Om een aantal redenen.

Een van de vraagstukken waar de wereld mee wordt geconfronteerd is de vraag hoe we gaan voorkomen dat, nu er militaire successen geboekt worden in Irak en in Syrië, het geweld zich vanuit het Midden-Oosten gaat verspreiden.

Hoe voorkom je dat de mensen die gewelddadig zijn geweest in een harde strijd in die gebieden, met ervaring en al, gaan uitwaaieren over grote delen van de wereld, inclusief Europa? Hoe voorkomen we dat we in een Afghanistan-scenario terechtkomen waarbij, na de oorlog met de Russen, de Mujahedeen zich verspreidden en cellen creëerden in Bosnië, Algerije en Jemen? Daar is veel meer voor nodig dan bombarderen. Maar de reactie is ook inadequaat omdat het reageren met meer geweld, het verhaal aan de andere kant alleen maar zal versterken.

ISIS wordt aangevallen. Ze liggen onder vuur. Dus voelen ze dat ze terug moeten slaan. En zo gaan we samen de spiraal in die oneindig lijkt. Iedereen verliest. Het doorbreken van een spiraal vraagt om heel andere, in ieder geval aanvullende, maatregelen. 

De Franse regering heeft in het verleden weinig geïnvesteerd in andere manieren van terrorisme bestrijden. Terwijl in andere Europese lidstaten gewerkt is aan het leggen van verbinding met de betreffende gemeenschap, heeft Frankrijk zich afgewend van deze, op preventie gerichte, aanpak. Frankrijk is geen onderdeel geworden van een internationale focus op maatregelen gericht op het leggen van verbindingen met de gemeenschappen waar gevoelens van uitsluiting en vernedering een rol spelen. Recent heeft een onderzoekscommissie in Frankrijk vastgesteld dat er te weinig samenwerking is tussen de inlichtingenorganisaties. Dat is zeker een probleem.

Maar er is een nog groter probleem in de buitenwijken van de grote steden waar isolement ten opzichte van de mainstream maatschappij de orde van de dag uitmaakt. Het verbeteren van de informatiepositie van de politie is gebaat bij een stevige verbinding met de betrokken groepen in de samenleving. Daar zijn investeringen voor nodig. Investeringen in de verbinding van die groepen met de Franse overheid.

In Nederland en België wordt die verbinding gelegd door de wijkagent. De Fransen hebben er een woord voor police de proximite. Het hebben van een term is niet genoeg. Er moet ook daadwerkelijk in geïnvesteerd worden om de informatiepositie van de politie te versterken.Dat is echter niet de enige reden voor het maken van investeringen op dat niveau. Een tweede reden is dat het leggen van die verbinding ook een wezenlijke andere afweging tot gevolg zal hebben.

Of je je afkeert van de maatschappij en je laat leiden door vervreemding en door boosheid, of dat je de keuze maakt om onderdeel te worden van het sociale pact dat veiligheid geeft voor alle Fransen, hangt af van waar je bij hoort.

Waar ligt jouw solidariteit? Niet alleen op 14 juli als er slachtoffers vallen. Maar door het jaar heen als er dagelijkse keuzes gemaakt moeten worden. Ken je de weg naar de autoriteiten? En vooral: zijn het jouw autoriteiten? Het is vooral het antwoord op die laatste vraag die bepaalt of verdacht gedrag gemeld wordt aan de politie. En dat kan levens redden.

Vandaag, meer dan ooit, zou je gehoopt hebben dat dat was gebeurd. Op tijd.