Slimme industriepolitiek: een opdracht voor Nederland in de EU

Dit rapport werd eerder gepubliceerd door de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV), met Luuk van Middelaar als voorzitter en Monika Sie Dhian Ho als vicevoorzitter van de AIV-Commissie Europees Industriebeleid. 

De gedachte aan industriebeleid, en zeker Europees industriebeleid, deed bij beleidsmakers in Den Haag tot recent vooral de alarmbellen rinkelen. Staat overheidsingrijpen in de economie niet gelijk aan protectionisme, ten koste van de Europese interne markt en Nederlandse handelsbelangen? En drijft het streven naar ‘Europese kampioenen’ niet de maakindustrie in kleinere lidstaten in het nauw, wanneer dat in de praktijk vooral Duitse en Franse kampioenen blijken te zijn? Meer recent zijn daar nog zorgen bijgekomen over mogelijke wrevel bij internationale partners, zoals de Verenigde Staten, vanwege het streven van de Europese Unie naar ‘strategische autonomie’.

Twijfels en terughoudendheid zijn niet verdwenen, maar tegelijk groeit ook in Nederland het besef dat er eveneens grote economische, maatschappelijke en geostrategische risico’s zijn verbonden aan het niet hebben van Europees industriebeleid

Toch valt een kentering waar te nemen. Twijfels en terughoudendheid zijn niet verdwenen, maar tegelijk groeit ook in Nederland het besef dat er eveneens grote economische, maatschappelijke en geostrategische risico’s zijn verbonden aan het niet hebben van Europees industriebeleid. Ook niets doen heeft een prijs.

Raken Nederland en EU-partners wegens onvoldoende investeringen achterop in de mondiale race om technologische voorsprong tussen de VS en China? Komt vanwege Russische agressie onze energiezekerheid in het gedrang? Dreigen we zo hoogwaardige werkgelegenheid te verliezen, de controle over onze data of, meer algemeen, het vermogen de Europese manier van leven te beschermen en ontplooien? En wanneer deze risico’s worden onderkend, hoe dan in Nederland en de EU vorm te geven aan modern industriebeleid dat gerede bezwaren en oude valkuilen vermijdt?

Lees rapport.